W sercu Sokółki, w obrębie dekanatu Sokółka, znajduje się parafia św. Aleksandra Newskiego, która jest częścią białostocko-gdańskiej diecezji prawosławnej. To miejsce duchowego życia lokalnej społeczności, które ma na celu zarówno pielęgnowanie tradycji, jak i rozwijanie religijnych praktyk wśród wiernych.
W obrębie tej parafii działa jedna cerkiew oraz dwie kaplice, które pełnią nie tylko funkcje modlitewne, ale również stanowią ważne punkty spotkań dla wiernych.
- cerkiew św. Aleksandra Newskiego w Sokółce – główna cerkiew parafialna,
- kaplica św. Pawły w Sokółce – kaplica cmentarna,
- kaplica Wszystkich Świętych w Nowowoli – kaplica cmentarna.
Każda z tych świątyń ma swoje unikalne znaczenie oraz historię, które przyciągają nie tylko lokalnych mieszkańców, ale również osoby z dalszych zakątków, pragnące głębiej poznać prawosławną tradycję i kulturę.
Historia
Historia parafii św. Aleksandra Newskiego w Sokółce jest złożona i sięga XVI wieku. Zachowane dokumenty wskazują, że w tym okresie królowa Bona nadała dobra ziemskie lokalnym parafiom, w tym zarówno rzymskokatolickiej, jak i prawosławnej. W międzyczasie w Sokółce funkcjonowała także parafia unicka, która z biegiem lat została zintegrowana z parafią rzymskokatolicką.
Rok 1837 był kluczowy dla dalszego rozwoju parafii, gdyż właśnie wtedy nastąpiło jej odrodzenie, na dwa lata przed oficjalnym powrotem unitów do prawosławia podczas synodu połockiego. W początkowym okresie parafia nie była zbyt liczna, licząc około 180 osób. Znaczący wzrost liczby wiernych nastąpił w latach 50. XX wieku, kiedy to włączono do parafii Wierzchlesie oraz Nowowolę, oddalone od Sokółki o 15 km.
Pierwsza cerkiew w Sokółce funkcjonowała przy jednostce wojskowej (pułk kutuzowsko-smoleński). W 1839 roku poświęcono prowizoryczną kaplicę pod wezwaniem św. Mikołaja. Nową cerkiew, poświęconą św. Aleksandrowi Newskiemu, zbudowano w latach 1850–1853. Konsekracja świątyni miała miejsce 26 kwietnia 1853 roku, a dokonał jej biskup brzeski Ignacy. W 1869 roku do budowli dobudowano dzwonnicę bramną.
W szczególnym dniu, 13 sierpnia 1901 roku, na miejscowym cmentarzu prawosławnym dokonano konsekracji kaplicy cmentarnej pod wezwaniem św. Pawły. W 1908 roku z sokólskiej parafii wydzielono samodzielną parafię pod wezwaniem Wszystkich Świętych w Nowowoli. Mimo tego podziału, wspólnota parafialna liczyła około 1600 osób, z czego znaczną część stanowili mieszkańcy Wierzchlesia.
W okresie 1915–1919 parafia nie funkcjonowała z powodu bieżeństwa, a wielu jej wiernych nie wróciło już do Sokółki. Po tym kryzysie podstawą parafii stało się Wierzchlesie oraz przyległe wsie. W latach 70. XX wieku na cmentarzu w Nowowoli zbudowano kaplicę pod wezwaniem Wszystkich Świętych. W 1992 roku z parafii sokólskiej wydzielono samodzielną parafię pod wezwaniem św. Jerzego w Wierzchlesiu. Wdrażane były również starania mające na celu odbudowę zniszczonej podczas II wojny światowej dzwonnicy, co miało miejsce w latach 2010–2013.
Liczba wiernych i zasięg terytorialny
W roku 2017, parafia św. Aleksandra Newskiego w Sokółce odnotowała liczbę 1015 wiernych zamieszkujących różne miejscowości. W skład tego terytorialnego zasięgu wchodzą:
- Sokółka,
- Chwaszczewo,
- Drahle,
- Jacowlany,
- Kol. Jałówka,
- Kraśniany,
- Makowlany,
- Miejskie Nowiny,
- Nowowola,
- Sierbowce,
- Sokolany.
Wykaz proboszczów
Lista proboszczów parafii św. Aleksandra Newskiego w Sokółce przedstawia bogatą historię duchowieństwa. Poniżej znajdziesz szczegółowy wykaz osób, które pełniły tę ważną rolę w parafii:
- 1837–1842 – ks. Jan Leonowicz,
- 1844–1885 – ks. Julian Sakowicz,
- 1885–1903 – ks. Teodor Zauściński,
- 1903–1915 – ks. Jakub Griszkowski,
- bieżeństwo,
- 1919–1925 – ks. Piotr Repnin,
- 1925–1933 – ks. Konstanty Michajłow,
- 1933–1953 – ks. Jerzy Mackiewicz,
- 1953–1971 – ks. Sergiusz Pietraszkiewicz,
- 1971–1978 – ks. Włodzimierz Parfien,
- 1978–1979 – ks. Grzegorz Szyryński,
- 1979–1983 – ks. Włodzimierz Doroszkiewicz,
- od 1983 – ks. Włodzimierz Misiejuk.
Przypisy
- Cerkiew pw. św. Aleksandra Newskiego w Sokółce – Dekanat Sokólski Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej [online], www.cerkiew-sokolka.pl [dostęp 16.01.2017 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Obiekty religijne":
Cerkiew św. Aleksandra Newskiego w Sokółce | Parafia św. Antoniego Padewskiego w Sokółce | Kaplica św. Pawły w Sokółce | Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w SokółceOceń: Parafia św. Aleksandra Newskiego w Sokółce